ILFU Academy: De kunst van het schrijven (online)

Deze schrijfcursus draait net als de cursus Schrijven, die eerder dit jaar werd gegeven, om ‘het verhaal’ als basis voor tal van uitingen (literatuur, film, series). Het doel is te laten zien dat verhalen op verschillende manieren en in verschillende vormen verteld kunnen worden. In deze vervolgcursus, die echter ook prima los in te stappen is, gaan we dieper in op theorie over o.a. personage, dialoog en de wereld van de vertelling. Er zijn weer volop beeld- en tekstfragmenten die we met elkaar analyseren en bespreken, en prikkelende opdrachten die het schrijven van je eigen verhaal, prozafragment of scenario stimuleren.

Bundeling verhalen

Je werkt in deze cursus, net als in de voorgaande cursus Schrijven, toe naar een afgeronde tekst van max. 1800 woorden. Deze tekst kan verschillende vormen hebben: een afgerond hoofdstuk uit een manuscript of langer prozastuk, een (kort) verhaal, een synopsis voor een film of een klein scenario voor een korte film. Er wordt toegewerkt naar een bundeling van alle ‘verhalen’.

Lesprogramma

Tijdens de lessen is er steeds ruim tijd gereserveerd voor theorie in de vorm van een digitaal hoorcollege van Manon Uphoff en Iris van Vliet, waarin (theorie) over literatuur en film hand in hand gaan. Beeld- en tekstfragmenten kijken en lezen is een vast onderdeel van elke les; de theorie wordt ondersteund door prikkelende voorbeelden die we met elkaar analyseren en bespreken. Ook is er tijd voor het in groepjes en individueel werken aan het eigen werk of kleine opdrachten en het stellen van vragen. Feedback ontvang je zowel van de andere cursisten, als van de beide aanwezige docenten, schriftelijk en in de vorm van online ‘spreekuren’.

Inschrijven

Deze cursus is in principe uitverkocht. Mocht je interesse hebben in een plekje op de wachtrij voor het geval er nog afmeldingen zijn, stuur dan gerust een mail naar sophie[at]ilfu.com.

Over eerdere cursussen van Manon Uphoff en Iris van Vliet

“Manon en Iris prikkelen je om met een andere blik te kijken naar verhalen en films en hun persoonlijke feedback is oprecht en constructief. Met verwondering heb ik gekeken naar het verschil tussen de eerste versie van mijn verhaal en de uiteindelijke versie. De cursus is een verrijking voor veel meer dan alleen het schrijven.” (Afke van Reenen)

“Dit is zo’n cursus die je altijd bijblijft. Schrijven is hierna niet meer hetzelfde. De docenten geven glashelder aan wat belangrijk is in storytelling. Met slechts een paar woorden helpen ze je op belangrijke punten in je verhaal op de goede weg.” (Martin Links)

“Wat een inspirerende cursus! Voorbeelden uit film en tekst, theorie, feedback van docenten en medecursisten op je teksten, het zit er allemaal in. Met als resultaat veel leren, mooie verhalen en vooral veel schrijfplezier.” (Carien Duisterwinkel)

“Ik had het gevoel dat ik iedere keer weer het juiste gereedschap kreeg aangereikt. De feedback op de verschillende versies van mijn verhaal was altijd raak, en zeer constructief. En de uitwisseling met de medecursisten scherpte mijn eigen blik nog verder aan. Kortom: een aanrader!” (Jacqueline Hulst)

De cursus Schrijven die in het voorjaar van 2020 vanwege de maatregelen rondom corona voor het eerst in digitale vorm gegeven werd, en ook dit voorjaar herhaald is, was een groot succes en werd door de cursisten beoordeeld met een 8,6! Op veler verzoek zijn we daarom dit digitale vervolg gestart.

Het is niet nodig om de eerste cursus gevolgd te hebben, wel is het instapniveau wat hoger dan bij de cursus Schrijven.

Overzicht lessen

Week 1 – Recap: over schrijven
In deze eerste les blikken we terug op theorie uit de eerdere cursus Schrijven en lopen we alles nog eens met elkaar door: de arena van een vertelling, de personages en hun ontwikkeling (de character arc), de verschillende functies en lagen van dialoog, en de belangrijkste narratieve middelen. Hoe gebruik je deze handvatten bij het schrijven? En waar gaan we de komende weken verder op in? De cursus Schrijven in vogelvlucht, zowel voor terugkerende én nieuwe cursisten.

Week 2 – De wereld van de vertelling
Hoe komen alle elementen van een vertelling (plot, arena, personage) samen in een narratieve wereld en hoe werken ze in die wereld op elkaar in? Wat kunnen we met het begrip ‘genre’ bij het schrijven? En wat zijn de verschillen tussen plot-gedreven, thema-gedreven en personage-gedreven vertellingen?

Week 3 – Personage
In deze les gaan we dieper in op theorie over personage. We gaan het hebben over de beweging en emotionele verandering van een personage, over de situatie waarin het personage verkeert en over motivatie, doel en conflict. Ook gaan we in op het character web: het samenspel van alle karakters in een vertelling (alle personages moeten een functie hebben voor het grotere geheel).

Week 4 – Personage (deel 2)
Hoe schrijf je vanuit een personage? Welke perspectieven zijn er en hoe zijn die in te zetten? Wat doe je bijvoorbeeld als je personage nog een klein kind is? Hoe volg je in taal de verschillende stadia van iemands ontwikkeling? Hoe ga je met diverse, minder voor de hand liggende, of veronachtzaamde perspectieven om? In deze les staan onderwerpen als vertelperspectief en structuur van het personage centraal.

Week 5 & 6 – Dialoog, monoloog
Over dialoog is zoveel te zeggen! We gaan in twee lessen dieper in op de functies van dialoog (expositie, karakterisering en actie) en de drie lagen van dialoog (the said, the unsaid & the unsayable). Ook duiken we in de verschillen tussen dialoog in films, televisieseries en literatuur en bespreken we de do’s and don’ts voor het schrijven van goede dialogen. Tot slot komt de monologue-intérieur (de interne monoloog) uitgebreid aan bod en lichten we een aantal praktische technieken bij het schrijven van dialoog toe. Met elkaar bekijken en bespreken we tijdens de lessen voorbeelden van geslaagde en minder geslaagde dialogen en monologen uit films, series of literatuur.

Week 7 & 8 – Narratieve middelen
Het ‘vocabulaire’ van films, series en literatuur: verschillen en overeenkomsten. Hoe beïnvloeden ze (deze vocabulaires/talen) elkaar? En hoe versterken ze elkaar? Denk aan het gebruik van metaforen, beeldspraak, symboliek, het spel met de tijd; de flashback/flashforward, herinnering en vooruitblik, dromen en gedachten, het spel met vorm; de briefvorm, het aanspreken of toespreken van de lezer (het doorbreken van de vierde wand) etc.

Week 9 – Afronding en presentatie
In deze laatste les is er ruimte voor een kleine voordracht uit ieders werk en sluiten we de cursus met elkaar ‘feestelijk’ af. Ook vertellen we in het kort nog wat over de valkuilen en problemen die je kunt tegenkomen bij het schrijven en als je wilt publiceren. Er is ruimte voor prangende vragen.
Deze laatste bijeenkomst vindt een aantal weken na de achtste bijeenkomst plaats, zodat er voldoende tijd is voor eindredactie. De datum voor deze slotbijeenkomst wordt in overleg met alle cursisten gepland. 

De docenten

Manon Uphoff is een gelauwerd schrijver. Ze studeerde Literatuurwetenschap en debuteerde in 1995 met de verhalenbundel Begeerte. Hierna volgden vele boeken, verhalenbundels, romans en novellen. Met haar meest recente boek Vallen is als vliegen (Querido) bereikte ze een groot lezerspubliek en belandde ze op de shortlist van zowel de Bookspot Literatuurprijs als de Libris Literatuurprijs. Vertalingen van Vallen is als Vliegen in het Spaans en Engels verschijnen in 2021.  Zij is tevens scenarist en werkt samen met Iris van Vliet voor Topkapi Films aan een (speel)filmscenario. Daarnaast verzorgt zij lezingen, trainingen en masterclasses op het gebied van schrijven en verhalen vertellen in literatuur, films en series. Bij De Bezige Bij kwam in 2014 het essay De blauwe muze: waarom de beste literatuur op tv te zien is uit. Vanuit het idee dat het verhaal centraal staat, en niet per se een vaste vorm, ontwikkelde Manon samen met Iris diverse cursussen over de kunst van het schrijven en de kunst van het kijken.

Iris van Vliet rondde haar masterstudie film- en televisiewetenschappen cum laude af aan de Universiteit van Utrecht. Ze schreef haar masterscriptie over de complexiteit van genre (en hoe deze steeds moeilijker te definiëren zijn) en studeerde af met een onderzoek naar processen van scenario-ontwikkeling. Na haar studie werkte zij als onderzoeker bij Universiteit Utrecht en startte zij haar eigen bedrijf The Story Room. Als freelance story editor begeleidt ze filmmakers bij het schrijfproces. Ze werkt met scenaristen en producenten aan diverse plannen voor film- en televisiedrama en voerde o.a. opdrachten uit voor productiehuis Topkapi Films, Idtv en The Film Kitchen. Daarnaast doceert en ontwikkelt Iris (vaak samen met Manon) cursussen bij onder meer Editio.nl, het Louis Hartlooper Complex in Utrecht en de ILFU Academy.